Budżet domowy to bardzo często pojawiające się pojęcie przy okazji wydawania pieniędzy. Wiele osób nie tworzy go jednak i nie prowadzi, a pieniądze wydaje “na bieżąco”. Takie zarządzanie gotówką może powodować opóźnienia w spłatach, brak środków — szczególnie pod koniec miesiąca czy konieczność rezygnacji z wielu rzeczy, które chcielibyśmy kupić. Umiejętne zarządzanie domowymi pieniędzmi może zwiększyć komfort oraz jakość życia i dać poczucie bezpieczeństwa, gdy będziemy z wyprzedzeniem znali swoją sytuację finansową. Czym zatem jest budżet domowy? Jak go stworzyć i prowadzić? Jakie korzyści płyną i dlaczego warto prowadzić budżet domowy? Odpowiedzi na te i inne pytania oraz przydatne wskazówki prezentujemy w dalszej części artykułu.
Jak stworzyć budżet domowy?
Stworzenie budżetu domowego nie jest trudnym i skomplikowanym przedsięwzięciem. Głównym kluczem do sukcesu jest chęć i poświęcenie odrobiny wolnego czasu. Budżet domowy jest planowaniem wydatków oraz przychodów w najbliższym czasie. Dzięki niemu możemy dokładnie zarządzać pieniędzmi, wiedząc ile i na jaki cel pieniędzy możemy przeznaczyć. Pozwala to na zabezpieczenie odpowiednich sum pieniędzy na rzeczy ważne i ogranicza potencjalne problemy finansowe. Budżet domowy możemy stworzyć zarówno na kartce papieru jak i w komputerze — elektroniczną wersję. Niezależnie jednak od formy powinniśmy go przestrzegać. Odpowiednie zaplanowanie wydatków pozwoli spełnić również nasze zachcianki czy marzenia. Gdy odpowiednio rozdysponujemy pieniądze, będziemy mogli zaplanować, na co przeznaczyć mniej, a na co więcej pieniędzy.
Dzielenie wydatków od 1-go do 31 go
Tworzenie budżetu domowego powinniśmy rozpocząć od wyznaczenia pewnego okresu rozliczeniowego. Będzie to np. okres od 1 go do 31 go danego miesiąca lub od 10 go do 9 go następnego miesiąca. Okres powinien być miesięczny ze względu na to, iż opłaty czy pensje również rozliczany w okresie 30 dniowym. Gdy określimy już czas rozliczeniowy, będziemy mogli przejść do tworzenia budżetu domowego. Jeśli pensję dostajemy np. 10 go danego miesiąca to właśnie po otrzymaniu takiej pensji i ew. kilku wcześniejszych dodatkowych przychodów powinniśmy rozpoczynać tworzenie miesięcznego budżetu. W poprzednim okresie rozliczeniowym np. w lutym powinniśmy zbierać wszystkie dochody i 31 lutego lub 10 marca z konkretną ilością gotówki tworzyć budżet miesięczny na kolejny miesiąc. Takie rozwiązanie pozwoli zachować pewien bufor bezpieczeństwa, dzięki któremu w razie problemów finansowych nie stracimy płynności finansowej.
Mając już zebrane we wcześniejszym czasie pieniądze 31 go lub 10 go powinniśmy wykonać budżet miesięczny na najbliższe 30 dni. W jego treści musimy ująć wydatki, jakie czekają nas w najbliższym czasie. Zaliczyć do nich można te najważniejsze jak czynsz, opłaty abonamentowe np. za telefon czy internet, tv lub regularne wydatki na lekarstwa. W drugiej kolejności wiedząc, ile zostało nam pieniędzy, powinniśmy rozdysponować je na żywność. Tę sumę możemy od razu odłożyć “do skrzynki” czy “na półkę” i podzielić ją na 4 części lub 31 cząstek i wybierać pieniądze na bieżąco. Dzięki temu nie zabraknie nam środków np. pod koniec miesiąca, gdyż będziemy mieli na ten okres zarezerwowaną konkretną kwotę. Ostatnią rubryką są wydatki najmniejszej wagi — bez których możemy się obyć. Należeć do nich będą np. kosmetyki, wydatki na przyjemności czy ubrania, wycieczki itp. W ten sposób wiemy po zarezerwowaniu i zabezpieczeniu środków na pilne wydatki, ile możemy wydawać pieniędzy na rzeczy drobne i codzienne. W ten sposób otrzymujemy np. sumę 1000 zł, którą możemy wydać przez najbliższe 31 dni, ale ich wydanie nie spowoduje problemów finansowych, gdyż będziemy mieli już zabezpieczone pieniądze na czynsz czy żywność.
Zdecydowanie najlepszą praktyką jest podzielnie fizycznie pieniędzy i włożenie ich do “różnych przegródek portfela” podczas tworzenia budżetu. Gdy mamy fizycznie wszystkie pieniądze na najbliższe 30 dni poukładane na konkretne cele nie musimy obawiać się, że planowany przelew nie przyjdzie lub opóźni się, a my nie będziemy mieli zaplanowanych środków np. na jedzenie czy abonament.
Wydatki roczne
Poza zaplanowanie budżetu miesięcznego warto również na początku roku zastanowić się nad budżetem rocznym. W styczniu powinniśmy spisać zbliżające się większe wydatki takie jak wakacje, ubezpieczenie i przegląd samochodu, ślub w rodzinie czy kupno nowego telewizora. Pozwoli to miesięcznie odkładać małe sumy, a gdy przyjdzie czas wydatków, nie będziemy niemile zaskoczeni brakiem gotówki. W takiej sytuacji unikniemy konieczności brania chwilówek czy pożyczek oraz niekomfortowej sytuacji nerwowego poszukiwania pieniędzy kosztem np. bieżących wydatków, czy środków na przyjemności.
Nadwyżki i inwestycje
Jeśli posiadamy w budżecie domowym nadwyżki lub mamy wolne środki zdecydowanie warto je odpowiednio zagospodarować. Bardzo często nadwyżki są rozdysponowywanie lub wykorzystane na bieżące — mało potrzebne rzeczy. Nadwyżki warto trzymać w banku. Jest to solidne miejsce zapewniające pełne bezpieczeństwo. Przechowywanie pieniędzy czy oszczędności w większych sumach w domu nie jest najlepszym rozwiązaniem. W razie włamania możemy stracić oszczędności wielu miesięcy. Nie powinniśmy zatem trzymać w domu sum większych niż równoważność naszej miesięcznej pensje a duże sumy zdeponować w banku. Możemy otworzyć w nim oprocentowany rachunek rozliczeniowy lub włożyć nadwyżki na lokatę, na której zarobimy ok. 2% – 5% rocznie. Pieniądze na koncie bankowym będą bezpieczne, a my w każdej chwili będziemy mogli je pobrać w razie potrzeby.
Gdy posiadamy duże sumy pieniędzy np. więcej niż kilkaset złotych miesięcznie które nie są nam potrzebne, warto je zainwestować. Dobrym pomysłem będzie wybór tylko bezpiecznych inwestycji, które nie pozwalają stracić kapitału, ale będą dla nas zarabiać pieniądze. Warto wybierać np. bankowe produkty strukturyzowane, które umożliwiają zarobek nawet do ok. 8%-10%, obligacje państwowe czy fizycznie kupować kilku gramowe sztabki złota. Zakup złotych czy srebrnych monet inwestycyjnych pozwala “mieć w ręku” konkretny przedmiot, który w razie potrzeby będziemy mogli sprzedać.
